Odzież ochronna a przepisy BHP – co, kiedy i dla kogo jest obowiązkowe?

Odpowiedni ubiór w miejscu pracy to kwestia bezpieczeństwa regulowana przez normy prawne. Właściwy dobór odzieży ogranicza ryzyko wypadków i urazów w pracy, i właśnie dlatego na wielu stanowiskach jest ona obowiązkowa. 

Z tego artykułu dowiesz się: 

• czym różni się ubiór roboczy od ubioru ochronnego, 
• jakie normy i certyfikaty odzieży roboczej i ochronnej obowiązują w różnych branżach,
• czy prawo nakazuje zakup odzieży roboczej przez pracownika,
• jak wyglądają polskie normy bhp względem wyboru odzieży ochronnej
• w jakich przypadkach normy odzieży roboczej i środków ochrony osobistej nie mają zastosowania,
• odzież robocza – jak często przysługuje pracownikowi.

Kluczowa różnica – odzież robocza a odzież ochronna

Terminy „odzież ochronna BHP” oraz „odzież robocza BHP” bardzo często są używane zamiennie. Jednak nie oznaczają one tego samego –  ich zastosowanie jest różne. 

Ubrania robocze – przepisy, ochrona przed zabrudzeniem

Ubranie robocze BHP ma jasny cel. Ochronę prywatnych ubrań pracownika przed zniszczeniem lub zabrudzeniem. Nie ma ono na celu zabezpieczenia pracownika przed czynnikami szkodliwymi dla jego zdrowia i życia. Pomyśl o niej jak o "dodatkowej warstwie", która chroni Twoją codzienną odzież. 

Kiedy przysługuje odzież robocza? Zgodnie z przepisami BHP, pracodawca ma obowiązek ją zapewnić, jeśli:

1. prywatne ubranie pracownika może ulec zabrudzeniu lub zniszczeniu;
2. wymagają tego warunki technologiczne, sanitarne lub epidemiologiczne (np. w branży spożywczej, medycznej, czy w laboratorium);
3. pracownik musi nosić odzież, która pokazuje, że jest pracownikiem danej firmy (np. ubiór BHP z logo).

Ubrania robocze dla pracowników – przepisy

O ile odzież ochronna dla pracownika musi spełniać surowe normy i certyfikaty (np. ochrona przed wysoką temperaturą, środkami chemicznymi) to odzież robocza nie jest objęta tak restrykcyjnymi wymaganiami. Musi być funkcjonalna i spełniać swoje podstawowe zadanie – ochronę przed brudem i zniszczeniem. 

Kodeks pracy – ubranie robocze

Wyposażenie pracownika w strój BHP podlega szczegółowym regulacjom w Kodeksie Pracy, które nakładają na pracodawcę obowiązek nie tylko zapewnienia odzieży, ale także jej prania i konserwacji. To pracodawca ponosi pełną odpowiedzialność za spełnienie tych wymogów, nawet jeśli w firmie nie występują szczególne zagrożenia dla zdrowia.

Czym jest odzież ochronna? Element Środków Ochrony Indywidualnej (ŚOI)

Odzież ochronna chroni pracownika przed konkretnymi zagrożeniami (mechanicznymi, termicznymi, chemicznymi, biologicznymi). Należy ona do kategorii Środków Ochrony Indywidualnej (ŚOI) – czyli wyrobów i akcesoriów, które stosuje się w sytuacjach, gdy nie można w pełni wyeliminować zagrożeń w środowisku pracy za pomocą rozwiązań technicznych czy organizacyjnych.

Odzież i obuwie ochronne projektowane są tak, aby zabezpieczać pracownika przed konkretnymi czynnikami ryzyka, takimi jak:

• wysoka lub niska temperatura,
• iskry, płomienie czy gorące odpryski metalu,
• substancje chemiczne i biologiczne,
• uszkodzenia mechaniczne (otarcia, przecięcia),
• czynniki atmosferyczne, np. deszcz, wiatr, promieniowanie UV.

Odzież i obuwie robocze – przepisy

Odzież ochronna musi spełniać rygorystyczne normy i standardy bezpieczeństwa pod względem jej materiałów oraz odporności na określone zagrożenia. Normy odzieży ochronnej obowiązujące w Polsce i krajach Unii Europejskiej to:

• EN (np. EN ISO 11612 dla ochrony przed gorącem i płomieniem) 

• EN 343 dla odzieży chroniącej przed deszczem 
• EN 1149 dotycząca właściwości antystatycznych).

Dzięki konkretnym wytycznym pracodawca ma pewność, że dostarcza pracownikom certyfikowane ubrania ochronne bhp, zapewnia im realną barierę ochronną i spełnia polskie normy odzieżowe. 

Podsumowując, dobór odpowiedniej odzieży ochronnej nie może być przypadkowy – zawsze powinien wynikać z oceny ryzyka zawodowego i być dostosowany do rodzaju wykonywanych przez pracownika zadań.

Podstawy prawne – co mówią przepisy BHP o obowiązku zapewnienia odzieży?

Jak już ustaliliśmy, zapewnienie przez pracodawcę  odzieży roboczej i ochronnej nie jest wyłącznie sprawą wygody czy wizerunku firmy – to obowiązek wynikający z przepisów prawa pracy i zasad BHP. 

Odzież robocza i odzież ochronna  – przepisy prawne

Regulacje jasno określają, w jakich sytuacjach pracodawca musi wyposażyć pracownika w odpowiednią odzież i obuwie oraz jakie prawa przysługują zatrudnionemu w przypadku korzystania z własnej odzieży podczas pracy.

Przepisy te mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz higieny pracy, a także ujednolicenie zasad dotyczących przydziału i użytkowania odzieży roboczej w zakładach. Dzięki nim pracownik zyskuje pewność, że jego zdrowie i komfort pracy są chronione, a pracodawca – że działa zgodnie z obowiązującymi wymogami.

Obowiązki pracodawcy według Kodeksu Pracy 

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy (art. 237), pracodawca ma jednoznaczny obowiązek zapewnić pracownikom odzież i obuwie robocze w sytuacjach, gdy:

1. Odzież własna pracownika mogłaby ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu – dotyczy to w szczególności zawodów związanych z pracą fizyczną, obsługą maszyn, kontaktem z olejami, smarami, farbami, chemikaliami czy pyłami.
2. Wymaga tego technologia produkcji, względy sanitarne lub BHP – np. w branży spożywczej, farmaceutycznej czy medycznej, gdzie konieczna jest sterylność i czystość, a także w zawodach narażonych na wysoką temperaturę, iskry czy działanie substancji niebezpiecznych.
3. Istnieje ryzyko zagrożenia zdrowia lub życia pracownika – wówczas odzież i obuwie muszą pełnić funkcję ochronną i być zgodne z odpowiednimi normami ŚOI.

Odzież ochronna i odzież robocza - przepisy i wymagania według Kodeksu Pracy

Pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez wymaganej odzieży ochronnej – odpowiedzialność za wyposażenie w nią pracownika spoczywa na nim, a nie na osobie zatrudnionej. W niektórych przypadkach normy odzieży roboczej wyraźnie zabraniają korzystania z prywatnej odzieży – np. tam, gdzie decydują względy sanitarne (branża spożywcza, laboratoria, służba zdrowia) lub gdy wymagana jest specjalistyczna odzież certyfikowana.

Kodeks pracy dopuszcza jednak możliwość używania własnej odzieży i obuwia roboczego przez pracownika, o ile spełniają one wymogi bezpieczeństwa i higieny pracy oraz pracodawca wyrazi na to zgodę. W takiej sytuacji zatrudnionemu przysługuje ekwiwalent pieniężny odpowiadający wartości zużycia odzieży w trakcie wykonywania obowiązków zawodowych. 

Odzież robocza – polskie normy. Co oznaczają  w praktyce?

• pracodawca musi zapewnić obuwie dla pracownika oraz odzież roboczą, gdy wymaga tego charakter pracy,
• odzież własna może być dopuszczona wyłącznie w mniej wymagających warunkach pracy, bez szczególnych zagrożeń,
• w branżach o podwyższonym ryzyku nie ma możliwości zastąpienia odzieży ochronnej prywatnym ubraniem pracownika.

Przydział odzieży roboczej podstawa prawna – tabela i normy obowiązujące w zakładzie pracy 

Każdy zakład pracy w którym występuje obowiązek stosowania odzieży i obuwia roboczego, powinien posiadać wewnętrzny regulamin przydziału odzieży i obuwia roboczego. Dokument ten stanowi praktyczne narzędzie, które pozwala ujednolicić zasady i jasno określić, kto, kiedy i na jakich warunkach otrzymuje środki ochrony.

Strój służbowy – regulamin jako podstawa przydziału odzieży 

Podstawą do opracowania takiego regulaminu jest ocena ryzyka zawodowego, analiza stanowisk pracy oraz przepisy Kodeksu pracy. Pracodawca, tworząc regulamin, uwzględnia zarówno wymagania BHP, jak i specyfikę danej branży.

Najczęściej stosowaną formą regulaminu jest tzw. tabela przydziału odzieży roboczej. Rozporządzenie zawiera:

• stanowisko pracy (standardy ubioru w banku a ubiór pracownika ochrony będą się różnić)
• rodzaj przydzielanej odzieży/obuwia (np. spodnie trudnopalne, rękawice ochronne, buty antypoślizgowe),
• normatywny okres używalności – czyli czas, przez jaki pracownik powinien korzystać z danej odzieży, zanim zostanie ona wymieniona (np. buty – 12 miesięcy, koszula – 6 miesięcy, spodnie – 1 rok),
• częstotliwość wymiany – wydanie odzieży roboczej wynikające z naturalnego zużycia lub jej wcześniejszego zniszczenia.

Tak przygotowana tabela i normy przydziału odzieży roboczej pełnią rolę jasnej instrukcji zarówno dla pracodawcy, jak i pracowników. Dzięki niej wiadomo, jakie wyposażenie należy się na danym stanowisku, a także kiedy pracownik może zgłosić się po wymianę.

Normatywne okresy używalności odzieży roboczej najczęściej liczy się w miesiącach lub latach (np. obuwie robocze – 12 miesięcy, koszula ochronna – 6 miesięcy, spodnie trudnopalne – 1 rok). Okres ten jest szacunkowy i zakłada normalne zużycie. Jeżeli jednak odzież ulegnie szybszemu zniszczeniu z przyczyn niezależnych od pracownika, pracodawca ma obowiązek wymienić ją wcześniej.

Odzież robocza. Rozporządzenie, regulamin przydziału. Jak je stworzyć?

Proces przygotowania tabeli norm przydziału powinien być oparty na:

1. Ocena ryzyka zawodowego – identyfikacja zagrożeń i ustalenie, jakie środki ochrony są niezbędne (regulamin przydziału odzieży roboczej w szkole będzie znacznie różnił się od rozporządzeń dla stanowisk pracy o dużym zagrożeniu)
2. Analiza stanowisk pracy – każde stanowisko wymaga  innej odzieży (np. spawacz – okulary ochronne, ubranie trudnopalne, magazynier – kamizelka odblaskowa, pracownik chłodni – odzież ocieplana, górnik – ubranie górnicze).
3. Konsultacje z pracownikami i służbą BHP – regulamin powinien uwzględniać praktyczne potrzeby oraz przepisy.
4. Określenie normatywnego okresu używalności – zgodnie z przepisami i doświadczeniem eksploatacyjnym.
5. Ustalenie procedur wymiany – np. w razie zniszczenia lub zagubienia odzieży.

Dlaczego tabela norm jest ważna?

• Ułatwia kontrolę i rozliczanie – wiadomo, kiedy dokładnie wydano odzież dla pracowników.
• Zapewnia transparentność – pracownicy mają jasne zasady, co im się należy ( np. obowiązująca odzież ochronna na budowie to kask, kamizelka czy solidne obuwie robocze). Pracodawca musi zapewnić je pracownikom.
• Pomaga planować budżet – pracodawca może przewidzieć koszty związane z zakupami odzieży.
• Spełnia wymagania przepisów BHP – stanowi dowód, że obowiązek został zrealizowany.

Przydział odzieży roboczej – rozporządzenie

• musi być dokumentem wewnętrznym zatwierdzonym przez pracodawcę,
• powinno być udostępnione pracownikom (np. w formie załącznika do regulaminu pracy),
• może być aktualizowane wraz ze zmianą technologii, stanowisk pracy czy pojawieniem się nowych zagrożeń.

Używanie własnej odzieży a ekwiwalent pieniężny – co na to przepisy i tabela przydziału odzieży roboczej ?

Kodeks pracy przewiduje sytuację, w której pracownik może korzystać z własnej odzieży i obuwia roboczego. Dotyczy to jednak wyłącznie takich stanowisk, na których nie ma wymogu stosowania specjalistycznej odzieży ochronnej. Co to dokładnie oznacza? Chodzi o takie stanowiska pracy, na których nie występują szczególne zagrożenia dla zdrowia i życia oraz nie obowiązują rygorystyczne wymogi higieniczne (np. w branży spożywczej czy medycznej).

BHP – ubrania robocze, przepisy regulujące wypłatę ekwiwalentu

Jeżeli pracodawca wyrazi zgodę na używanie przez pracownika własnej odzieży, ma obowiązek wypłacić mu ekwiwalent pieniężny. To forma rekompensaty za zużywanie się prywatnej odzieży w pracy. W praktyce jednak wiele firm woli jednolite wyposażenie robocze. Wpływa to na  bezpieczeństwo oraz budowanie profesjonalnego wizerunku przedsiębiorstwa.

Odzież robocza bhp – przepisy, najważniejsze zasady dotyczące ekwiwalentu

Wysokość ekwiwalentu ustala pracodawca – kwota powinna odpowiadać rzeczywistym kosztom zużycia odzieży i obuwia roboczego. W praktyce często jest to kwota zbliżona do wartości rynkowej odzieży przydzielanej w zakładzie.

1. Ekwiwalent wypłacany jest zazwyczaj miesięcznie lub kwartalnie, w zależności od zapisów w regulaminie pracy lub wewnętrznym zarządzeniu.
2. Pracownik nie może zostać zmuszony do używania własnej odzieży – decyzja musi być dobrowolna i zaakceptowana przez obie strony.

Odzież ochronna w praktyce – wymagania dla wybranych stanowisk

Dobór odzieży ochronnej nie ma jednego, konkretnego wzorca. Wynika on z charakteru możliwych zagrożeń, przepisów oraz oceny ryzyka w danym miejscu pracy. Poniżej znajdziesz przykładowe wymagania co do wyboru odzieży dla osób pracujących w transporcie, mechanice, przemyśle, a także w usługach. 

Odzież ochronna dla kierowców i pracowników drogowych 

Osoby pracujące na jezdni, poboczu czy w strefie ruchu zgodnie z normą PN-EN ISO 20471 (wysoka widzialność do użytku profesjonalnego) mają obowiązek nosić odzież ochronną o podwyższonej widzialności. Norma ta określa: 

• kolory odzieży ochronnej (żółty, pomarańczowo-czerwony, czerwony), 
• wygląd taśm odblaskowych,
• klasy ochrony (1–3), gdzie klasa 3 zapewnia najwyższy poziom widoczności. W praktyce na drogach zaleca się co najmniej klasę 2, a klasę 3 dla robót przy ruchu o większych prędkościach, w nocy lub w trudnych warunkach pogodowych. 

Odzież ochronna bhp dla pracowników drogowych i kierowców - jak ją dobrać?

• Kurtka i spodnie powinny spełniać  kryteria klasy 3 oraz  posiadać etykietę z piktogramem i klasą wg 20471.
• Podczas deszczu i mrozu odzież ochronna powinna posiadać certyfikację EN 343 (ochrona przed deszczem), a na zimno – EN 342. Polskie ubrania robocze muszą spełniać wymagania ogólne EN ISO 13688 (komfort, rozmiarówka, ergonomia).
• Odzież powinna cechować ciągłość pasów odblaskowych dookoła tułowia i nóg oraz być dobrze widoczna każdej strony (również podczas kucania czy pracy przy barierach).

Odzież robocza dla kierowcy i pracownika drogowego – w jakich sytuacjach należy ją nosić?

• Pracownicy drogowi – zawsze podczas przebywania na pasie drogowym lub w zasięgu ruchu pojazdów – w dzień i w nocy. 
• Kierowcy zawodowi – jeśli w ramach pracy wychodzą z pojazdu na drodze. Najczęściej stosuje się kamizelkę/kurtkę i spodnie min. klasy 2, a przy większym ryzyku – klasy 3.

A co z kierowcami prywatnymi? W Polsce nie ma obowiązku posiadania kamizelki odblaskowej w wyposażeniu auta. Jednak jest to zdecydowanie zalecane – szczególnie w sytuacjach, gdzie dojdzie do awarii na drodze szybkiego ruchu. W większości krajów w Unii Europejskiej kamizelka jest obowiązkowym wyposażeniem.

Praktyczne wskazówki BHP:

• Zamiast samej kamizelki wybieraj odzież z długimi rękawami oraz spodnie, które spełniają wszystkie normy. ( np. warstwa zewnętrzna odzieży powinna być była zawsze elementem odblaskowym, a jeśli zakładasz kurtkę przeciwdeszczową, ona także musi mieć certyfikację)
• Sprawdzaj dokumentację (normy: 20471, 13688, 342, 343). Unikaj produktów bez certyfikacji.
• Kontroluj stan i czystość odzieży ochronnej. Zabrudzenia i przetarcia obniżają odblaskowość i mogą „obniżyć” klasę. 

Podsumowując, na drogach standardowym ubiorem jest kurtka i odblaskowe, polskie spodnie robocze zgodne z PN-EN ISO 20471, najlepiej o klasie 3. Kierowcy, nawet jeśli prawo nie nakazuje wozić kamizelki – powinni mieć w aucie komplet hi-vis i zakładać go za każdym razem, gdy wysiadają na jezdni lub poboczu.

Dla mechaników i pracowników przemysłu 

W warsztatach i na halach produkcyjnych mogą mieć miejsce zagrożenia, które rzadko występują w innych branżach – m.in. rozżarzone odpryski i iskry, wysoka temperatura, kontakt z olejami i smarami, a do tego obecność wielu ruchomych maszyn. Właśnie dlatego podstawą ubioru są bluzy, kurtki i spodnie dobrane do poziomu ryzyka występującego  w pracy. Przy pracy w wysokich temperaturach i zagrożeniu rozprzestrzenienia się ognia  – wymogiem jest odzież trudnopalna zgodna z EN ISO 11612. Ta sama zasada obowiązuje stanowiska związane ze spawaniem lub szlifowaniem. 

Pracownicy przemysłowi

• Podczas pracy z urządzeniami pod napięciem  wymaga jest odzież ochronna o parametrach określanych według normy IEC 61482-2. 
• W strefach, gdzie gromadzi się ładunek elektrostatyczny (ATEX) powinniśmy dodatkowo zadbać o to, aby posiadała ona właściwości antystatyczne według normy EN 1149-5. 
• Kompletowanie ubioru powinno być oparte na normie ogólnej EN ISO 13688 – która określa ergonomię, rozmiarówkę i oznakowanie. 
• Dobrze skrojona bluza lub kurtka FR noszona razem ze spodniami tworzy „zamknięty” zestaw ochronny i zapewnia większą ochronę niż pojedynczy element. 

Odzież ochronna w mechanice

• W mechanice odzież ochronna powinna być odporna na zabrudzenia eksploatacyjne. Wybierajmy więc tkaniny z trwałą apreturą olejo- i hydrofobową (test ISO 14419), które ograniczają wnikanie smarów. 
• Gdy w warsztacie istnieje ryzyko rozprysku chemikaliów przyda się także ochrona ograniczona typu 6/PB[6] według normy EN 13034. 
• Spodnie powinny mieć wzmocnione strefy newralgiczne i kieszenie na nakolanniki certyfikowane wg EN 14404. 
• Podczas pracy z ruchomymi elementami czy urządzeniami najlepiej wybierać kroje ubrań bez odstających troków i luźnych elementów, zgodnego z normą EN 510.

Kiedy sięgnąć po trudnopalne komplety, a kiedy wystarczy „tylko” olejoodporna robocza?

 Jeśli w pobliżu są źródła zapłonu, odpryski metalu, gorące powierzchnie albo ryzyko łuku – wybieramy odzież ochronną zgodną z normą FR (EN ISO 11612/11611 lub IEC 61482-2). Gdy dominuje brud, smary oraz sporadyczne, niskociśnieniowe rozpryski, ale nie ma ryzyka zapłonu –  wystarczy solidna odzież robocza z dobrą apreturą oraz – w razie potrzeby – ograniczona chemoodporność regulowana przez normę EN 13034.

Poziom ochrony nie zależy jedynie od samej odzieży ochronnej. Tak samo ważną kwestią jest utrzymanie jej w dobrym stanie. Odzież FR zabrudzona olejem lub rozpuszczalnikiem traci właściwości ochronne – do czasu jej wyprania i pozbyciu się wszystkich zabrudzeń nie powinna być używana. Jeśli plamy nie znikną z materiału, odzież ochronną należy wymienić na nową. To pracodawca powinien zagwarantować profesjonalne pranie i regularne przeglądy odzieży, a pracownik dbać o ogólny stan odzieży – szwów czy wstawek odblaskowych. 

Odzież ochronna bhp dla pracowników przemysłowych i mechaników – czym kierować się przy jej wyborze?

W praktyce  mechanik warsztatowy wybiera bluzę i spodnie FR zgodne z EN ISO 11612. Jeśli spawa – powinna ona spełniać dodatkowe wymagania regulowane przez normę EN ISO 1161. Elektrycy sięgają po zestawy odzieży ochronnej FR z parametrami łukowymi wg IEC 61482-2, często łączony z antystatyką EN 1149-5. Przy obsłudze chemii i smarów najlepiej sprawdza się bardzo trwała, olejoodporna odzież ochronna. 

Odzież ochronna dla pracowników usług 

W usługach przepisy BHP działają tak samo jak w przemyśle. To pracodawca na podstawie oceny ryzyka ma obowiązek zapewnić odpowiednie środki ochrony indywidualnej, szkolić pracowników z ich używania oraz dbać o ich wymianę. Pracownicy usług nie mają „uniwersalnego” munduru ani jednego zestawu dla wszystkich – wymagania co do odzieży ochronnej wynikają z konkretnych zagrożeń podczas pracy – np. chemicznych, biologicznych, mechanicznych, poślizgowych czy związanych z pracą na nocne zmiany. To dlatego w jednej firmie wystarczy solidna odzież robocza i rękawice jednorazowe, a w innej — potrzebne będą fartuchy barierowe, gogle i maski filtrujące.

Odzież robocza dla sprzątaczek – przepisy 

• W przypadku stanowisk, które dbają o utrzymanie czystości w danym miejscu punktem wyjścia są karty charakterystyki stosowanych środków. To z nich wynika, czy wystarczą np. rękawice krótkotrwałe, czy wymagane są rękawice chemoodporne (najczęściej nitrylowe). 
• Przy ryzyku rozprysków warto dołożyć gogle lub przyłbicę oraz fartuch lub kombinezon o podwyższonej odporności na wilgoć. przy pyłach i aerozolach stosuje się półmaski filtrujące (np. FFP2/FFP3). 
• Przy kontakcie ze śliskimi posadzkami obuwie antypoślizgowe (SRC) to standard
• Praca na zewnętrz po zmroku wymaga elementów odblaskowych lub odzież o podwyższonej widzialności. 
• Bluzy i spodnie powinny być mocne, łatwe do prania i szybkoschnące, ze wzmocnieniami w miejscach narażonych na przetarcia. Przy częstym klękaniu sprawdzają się kieszenie na nakolanniki. 
• Czy trzeba nosić buty z podnoskiem? Tylko wtedy, gdy z oceny ryzyka wynika realna możliwość uderzenia lub zmiażdżenia palców (np. sprzątając w magazynie). Jeśli nie ma takiego ryzyka, wystarczy obuwie zawodowe bez podnoska – za to z dobrą przyczepnością i ochroną przed przemoczeniem.

Pracownicy ochrony – zasady ubioru

U pracowników ochrony zagrożeniami w pracy mogą być długie patrole, zmienne warunki pogodowe, czasem ruch drogowy oraz kontakt z osobami trzecimi. 

• Podstawą odzieży ochronnej jest odporna, wygodna bluza, kurtka i solidne spodnie. Taki zestaw zapewnia swobodę ruchów oraz skuteczną ochronę (wzmocnione szwy, tkaniny o podwyższonej odporności na rozdarcie). 
• W pracy na terenie otwartym lub na parkingach potrzebna bywa odzież ochronna o wysokiej widzialności, a w budynkach – raczej antypoślizgowe obuwie (często bez podnoska, chyba że praca obejmuje strefy logistyczne). 
• Do interwencji i prac technicznych dochodzą rękawice ochronne (antyprzecięciowe przy pracy ze szkłem lub innymi ostrymi materiałami).
•  Gdy miejscem pracy są obiekty w których panuje wzmożony hałas (koncerty, kluby) powinniśmy zadbać dodatkowo o ochronę słuchu
• Jeśli chodzi o kamizelki „ochronne”, ich zastosowanie rozstrzyga ocena ryzyka, którą ocenia pracodawca. Nie ma prawnego obowiązku jej używania, ale może być przewidziana  w wyposażeniu pracownika  i procedurach. 

Przepisy BHP dotyczące odzieży roboczej i ochronnej – najczęściej zadawane pytania

Temat i regulamin odzieży roboczej jest bardzo złożony. Poniżej odpowiemy na najczęściej zadawane pytania na temat najważniejszych kwestii. Znajdziesz tutaj ważne aspekty, takie jak przepisy BHP dotyczące odzieży roboczej, obowiązki pracodawcy, a także konkretne informacje na temat tego, na ile przysługują buty robocze i ubrania pracownikowi.

Jak często i co ile przysługują buty robocze oraz nowa odzież dla pracownika?

Przepisy BHP nie precyzują sztywnego harmonogramu wymiany. Ważne jest, aby odzież ochronna bhp zachowała swoje właściwości. To oznacza, że odzież robocza dla pracowników oraz obuwie robocze powinny być wymieniane, kiedy się zużyją, uszkodzą lub zniszczą. To na pracodawcy spoczywa obowiązek oceny stanu odzieży i zapewnienia nowej, jeżeli obecna nie spełnia już swojej funkcji. Kwestia co ile należy się pracownikowi ubranie robocze jest więc uzależniona od warunków pracy i stopnia jej zużycia.

Zazwyczaj pracodawcy ustalają wewnętrzny regulamin odzieży roboczej, który określa przewidywany okres użytkowania odzieży dla poszczególnych stanowisk. Przykładowo, odzież ochronna dla sprzątaczek w szkole może on wynosić np. rok lub dwa lata. To orientacyjny termin. Jeśli odzież ulegnie zniszczeniu wcześniej, wyposażenie pracownika w odzież roboczą jest obowiązkiem pracodawcy.

Czy odzież robocza i środki ochrony indywidualnej to koszta dla właściciela firmy?

Zakup odzieży roboczej dla właściciela firmy to wydatek ponoszony w celu zabezpieczenia pracowników, a tym samym prowadzenia działalności gospodarczej. To oznacza, że można go zaliczyć do kosztów swojej firmy, co z kolei obniża podstawę opodatkowania. Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze muszą spełniać jednak kryteria odzieży roboczej – tzn. mieć cechy wyróżniające je spośród ubrań codziennego użytku. Ciuchy robocze bhp powinny więc posiadać logo firmy czy specjalistyczne oznaczenia.

Ubranie robocze dla pracownika – kto jest odpowiedzialny za jego pranie?

Zgodnie z Kodeksem Pracy, pracodawca ma obowiązek zapewnienia czystości i odpowiedniego stanu technicznego odzieży roboczej. 

Odzież robocza – obowiązki pracodawcy

• pranie, konserwacja i ewentualna dezynfekcja odzieży.

• organizacja prania odzieży, np. przez firmę zewnętrzną.
• zlecanie prania odzieży pracownikowi, ale tylko po spełnieniu dwóch warunków: odzież nie może być skażona substancjami chemicznymi lub biologicznymi, a pracodawca musi wypłacać pracownikowi ekwiwalent pieniężny za pranie.

Środki ochrony indywidualnej (sprzątaczka czy inny pracownik usług) muszą być w odpowiednim rozmiarze, utrzymane w czystości, regularnie sprawdzane i wymieniane. Pracownik nie powinien kupować ich na własną rękę ani zastępować prywatnym ubraniem. 

Ewidencja ubrań roboczych – czy trzeba ją prowadzić?

Rozporządzenie w sprawie odzieży roboczej mówi o tym, że pracodawca ma obowiązek prowadzić ewidencji ubrań roboczych i środków ochrony indywidualnej. 

Ewidencja i przydział odzieży roboczej – rozporządzenie i jego zasady

Według przepisów ewidencja musi zawierać:

• imię i nazwisko pracownika,

• rodzaj i ilość wydanej odzieży,
• data wydania,
• podpis pracownika potwierdzający odbiór.

Prowadzenie takiej ewidencji, a także dbałość o normy przydziału środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia  są niezbędne do udowodnienia, że pracodawca wywiązał się ze swoich obowiązków. To również ułatwienie w zarządzaniu firmą i kontrolowaniu stanu wyposażenia pracowników. Wiedza, jakie wymagania powinny spełniać środki ochrony indywidualnej, pozwala na lepsze dopasowanie ubioru, a co za tym idzie – zapewnienie bezpieczeństwa na najwyższym poziomie. 

Nie ryzykuj swoim zdrowiem i bezpieczeństwem – wybieraj odzież ochronną BHP, która spełnia polskie normy i posiada odpowiednie certyfikaty. To podstawa w zapewnieniu bezpieczeństwa i higieny pracy!